Relacje między ludźmi a zwierzętami kształtowały się już kilka tysięcy lat temu. Stworzenia początkowo wykorzystywane jako siła pociągowa, źródło skór i dóbr spożywczych, z biegiem czasu zaczęły towarzyszyć swoim opiekunom i poprawiać ich samopoczucie. Badania naukowe potwierdzają, że kontakt ze zwierzętami może złagodzić nerwowość, pobudzić do działania osoby w depresji oraz wesprzeć rozwój niepełnosprawnych. Czym jest hipoterapia i alpakoterapia? Jak zaplanować leczenie z udziałem zwierząt i jakie korzyści można osiągnąć dzięki tej formie terapii?
Czym jest zooterapia?
Zooterapia polega na bliskim oraz naturalnym kontakcie ze zwierzętami, który ma za zadanie wywierać oddziaływanie terapeutyczne. W tym celu najczęściej wykorzystywane są konie, psy i koty. Można jednak znaleźć miejsca, w których prowadzone są zajęcia z alpakami, delfinami, ptakami, a nawet rybami! Zooterapia bardzo szybko rozprzestrzeniła się po całym świecie. Jest stosowana nie tylko w ośrodkach rehabilitacyjnych, ale również przedszkolach, hospicjach placówkach służby zdrowia, szkołach specjalnych i ośrodkach zajmujących się leczeniem zaburzeń psychicznych i uzależnień. Istnieją też sformalizowane instytucje nadzorujące metody terapii i wyznaczające pewne standardy. W Polsce funkcjonuje m.in. Polskie Towarzystwo Dogoterapii, Polskie Towarzystwo Hipoterapii i Stowarzyszenie Zwierzęta Ludziom.
Ważną rolę tej formie terapii odgrywa zmysł dotyku. Głaskanie i przytulanie zwierząt stymuluje układ dokrewny. Wydzielane są wtedy endorfiny poprawiające samopoczucie, a ilość kortyzolu i noradrenaliny wywołujących napięcie i pobudzenie staje się znacznie mniejsza. Zwierzęta są wyjątkowymi terapeutami. Ich zachowanie zawsze jest szczere i naturalne – dzięki temu pacjenci mogą zachowywać się przy nich spontanicznie i często widocznie się otwierają.
Zastosowanie terapii z wykorzystaniem zwierząt
Animaloterapia staje się coraz bardziej popularna. Jakie są jej najpowszechniejsze zastosowania?
- Zaburzenia i deficyty w sferze psychoruchowej – terapia jest skierowana głównie do dzieci z zespołem Downa, zaburzeniami uwagi, autyzmem, zanikiem mięśni i chorujących na mózgowe porażenie dziecięce.
- Zaburzenia psychiczne – zooterapia może okazać się pomocna w nauce kontroli emocji, a także w rozwoju sfery poznawczej. Często stworzenie więzi ze zwierzęciem zmniejsza poczucie osamotnienia i wspiera osoby chorujące na depresję, czy ChAD.
- Psychogeriatria – zwierzęta coraz częściej są oferowane osobom starszym i mieszkańcom domów opieki. Systematyczny kontakt ze zwierzęciem dla niektórych osób staje się impulsem do dbania o własne potrzeby, takie jak regularność posiłków, toaleta, odpowiednia ilość snu – efekty może zmaksymalizować wygodny materac w sypialni, taki jak jeden z tych dostępnych pod linkiem https://abcsnu.pl/37-materace-100×200.
- Zaburzenia neurologiczne – w ich leczeniu najpowszechniej stosuje się hipoterapię i delfinoterapię. Mogą one m.in. poprawiać chód i wpływać korzystnie na utrzymywanie równowagi u pacjentów ze stwardnieniem rozsianym.
Hipoterapia – koń jako terapeuta
Do jednej z najpopularniejszych odmian zooterapii należy hipoterapia. Mogą z niej korzystać zarówno dzieci, jak i dorośli. Podczas sesji terapeutycznej pacjenci jeżdżą konno przy asyście doświadczonego hipoterapeuty, a także wykonują różne czynności pielęgnacyjne. Koń podczas stępa wprowadza ciało w rytmicznych ruch trójpłaszczyznowy. Sprawia to, że jeździec jest zmuszony do podążania za ruchem konia, a aktywowane są mięśnie wykorzystywane również podczas chodu, które przy regularnych sesjach mogą się widocznie wzmocnić. Jest to przydatne w szczególności dla dzieci mających problemy z prawidłowym poruszaniem się. Podczas hipoterapii ciało również się relaksuje i rozluźnia. Jest to możliwe dlatego, że temperatura ciała konia jest wyższa niż 36,6 stopni Celsjusza. Wszystkie korzyści związane z układem ruchu wzmocni wyposażenie sypialni w wysokiej jakości akcesoria sypialniane dostępne w sklepie internetowym https://abcsnu.pl/. W końcu w łóżku spędzamy aż 8 godzin w ciągu dnia, a kontakt z koniem to zaledwie kilka godzin tygodniowo. Dzięki jeździe konnej pacjent wzmacnia poczucie pewności siebie, poprawia koordynację oraz propriocepcję – czyli czucie głębokie. Może też odczuć zwiększone poczucie sprawczości związane z opieką nad zwierzęciem.
Lecznicza moc alpak
Alpakoterapia to stosunkowo młoda dziedzina zooterapii. Alpaki są zwierzętami o bardzo spokojnym i łagodnym charakterze. Właśnie dlatego zaskarbiły sobie miano wyjątkowych terapeutów. Bardzo szybko się uczą – dzięki temu łatwo przeszkolić je do pracy z chorymi. Ich futro nie wywołuje alergii, a to sprawia, że nawet osoby ze skłonnościami do uczuleń mogą korzystać z alpakoterapii. Czesanie zwierząt, wspólne spacery, głaskanie i przytulanie mogą znacznie pobudzić aktywność i przełamać lęki. Terapeutyczne właściwości alpak dotyczą głównie sfery psychicznej. Osoby z deficytami ruchowymi więcej skorzystają podczas zajęć z końmi, które w intensywnym stopniu stymulują układ ruchu.
Inne rodzaje animaloterapii
Poza klasyczną hipoterapią i zyskującą popularność alpakoterapią można wyróżnić wiele innych rodzajów zooterapii. Najpowszechniej stosowana jest dogoterapia. Są do niej wybierane łagodne rasy, takie jak labradory, golden retrievery, owczarki collie czy bernardyny. Są to psy, które szybko się uczą, a także są bardzo wrażliwe na samopoczucie osób, które z nimi obcują. Wiele badań wskazuje, że osoby chorujące na depresję czy zaburzenia lękowe mogą wiele zyskać dzięki wsparciu psa. Niezwykle skuteczna jest też delfinoterapia, choć ze względów praktycznych nie należy do najpopularniejszych form terapii prowadzonej z wykorzystaniem zwierząt. Korzyści związane z kontaktem z delfinami kumulują się z zaletami wynikającymi z przebywania w wodzie. A w połączeniu ze spaniem na wygodnym materacu, efekty mogą okazać się zaskakujące! Jeśli chcesz się dowiedzieć jak wybrać idealny materac, przeczytaj tekst: https://abcsnu.pl/content/6-poradnik#Jak-wybrac-odpowiedni-materac-i-jego-twardosc.
Zooterapia to doskonały wybór dla wszystkich osób, które szukają metod leczniczych obejmujących różne obszary funkcjonowania. Kontakt ze zwierzętami może rozwiązać problemy, które nie ustępują w trakcie innych typów terapii. Konie, psy, koty, czy delfiny, pobudzają działanie układu ruchu, a także oddziaływują na sferę psychiczną i emocjonalną. Szukając rozwiązań, które poprawią komfort życia osób niepełnosprawnych, chorych na zaburzenia neurologiczne czy zmagających się z zaburzeniami psychicznymi, warto przynajmniej spróbować tej metody leczenia.
